TMO İLE SEKTÖR DEĞERLENDİRME TOPLANTISINDA BİR ARAYA GELDİK
TMO tarafından 24.04.2017 tarihinde arpa ve mısır durumunun değerlendirdiği sektör değerlendirme toplantısı düzenlenmiştir. TMO Yönetim Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu Başkanlığında düzenlenen toplantıya, TMO’nun tüm birimlerindeki yetkililerin yanında, Başkanımız M. Ülkü Karakuş, Besd-Bir, NÜD, TÜKETBİR gibi sivil toplum kuruluşları ve özel firma temsilcileri katılmıştır.
Toplantıda sektör temsilcileri sırasıyla aşağıdaki görüşlerini ve önerilerini aktarmıştır.
Besd-Bir temsilcilerince:
- TMO’nun mısır stoklarının süratle azaldığı, TMO’dan mısırların gecikmeli olarak alındığı,
- Kızıltepe, Diyarbakır gibi TMO’nun doğu bölgelerdeki bulunan mısır stoklarında, depolama koşulları nedeniyle kalite sorunlarının bulunduğu,
- Derince limanına çok düşük miktarda mısır getirilmesi nedeniyle sektörün ithal mısırların liman dağılımları konusunda sorun yaşadığı,
- Rusya’dan ithalat yapılamaması nedeniyle dahilde işleme izin belgelerinin (DİİB) kullanılamadığı,
- DİİB süre uzatımı konusunda TMO tarafından Ekonomi Bakanlığı nezdinde bir girişimin yapılmasının sektör tarafından talep edildiği,
- İthal edilen mısırların DİİB belgesi olanlara Dahilde İşleme Rejimi Kapsamında verilmesinin beklendiği,
- İthal mısırların tahsisinde fiili tüketimin esas alınmasının uygun olacağı,
- Yüksek nakliye bedellerinden kaynaklanan sorununun devam ettiği, bu sorunun çözülmesinin gerektiği dile getirilmiştir.
Nişasta ve Glikoz Üreticileri Derneği (NÜD) temsilcilerince:
- Nişasta sektöründe mısır stoğunun bulunmadığı,
- İthalat kararı olmasına rağmen ürünlerin gelmesi anlamında 1-1,5 aylık gecikmelerin yaşandığı,
- Nişasta sanayinin gıdaya yönelik üretim yapması ve genetik yapısı değiştirilmiş (GD) mısır kullanamaması nedeniyle mısır ithalatında GD olmayan mısır bulma konusunda sorun yaşandığı,
- Bu nedenle TMO’nun Adana’daki stoklarında bulunan yerli mısırların GD olmaması nedeniyle nişasta sanayine verilmesinin uygun olacağı,
- Rusya ile yaşanan krizin etkisiyle ve ithal edilecek ürünlerin GDO çıkma olasılığının yarattığı endişe nedeniyle 1 milyon 50 bin ton’luk dahilde işleme izin belgesinin nişasta sanayicilerinin elinde kullanılamadan kaldığı,
- Bu sene tüccarlara çok fazla satış olması nedeniyle nişasta sanayicilerinin mısırdan yeterince yararlanamadığı,
- TMO’nun Doğudaki depolarında nakliye ve yükleme sorunlarının olduğu,
- Nişasta üreticilerinin de daha çok Batı bölgelerinde olması nedeniyle ithal mısırların bu bölgelere getirilmesinin tercih edileceği söylenmiştir.
Başkanımız M. Ülkü Karakuş tarafından:
- TMO ile arpa ve mısır konusunda 1-1,5 ay kadar önce toplantıların yapıldığı, ancak alınan ithalat kararları ile o dönemden bu yanan arpa ve mısırdaki %10’luk fiyat artışlarına engel olunamadığı,
- Sektörün acilen 400-600 bin ton arasında mısır, 200 bin ton civarında da arpa ithalatına ihtiyacı olduğu,
- Ekim, Kasım aylarındaki yağış eksikliği nedeniyle arpa rekoltelerinde düşüş beklendiği,
- Doğu bölgelerinden Batı bölgelerine nakliyelerin 120-130 TL/Ton’dan yapıldığı, bu durumun sürdürülebilir olmadığı ve acilen çözüm bulunması gerektiği,
- Rusya krizinin bir an önce aşılmasının beklendiği ve bu yönde olumlu duyumlar alındığı,
- Arpa ithalatının ihtiyacı karşılamaktan çok uzak kaldığı, mısır stoklarının da tükenmesiyle arpaya olan ihtiyacın daha da şiddetlendiği,
- Mısır fiyatlarının çok yükselmesi nedeniyle üretimde sürdürülebilirliğin yitirildiği,
- Derince bölgesinin en fazla mısır talep eden bölgelerden olduğu ancak buraya gelen 8 bin ton ithal mısırın sektörü endişeye sevk ettiği, bu nedenle bu limana da ağırlık verilmesinin uygun olacağı vurgulanmıştır.
Son olarak TMO Genel Müdürü İsmail Kemaloğlu ise:
- Sektörlerin özellikle ürünlerin kalite sorunlarını zamanında ve doğru bir şekilde aktarması durumunda gerekli telafi edici önlemleri alabileceklerini,
- 2018 yılında lisanslı depoculuğa geçiş ve alımların lisanlı depoculukla yapılması ile birlikte lojistik sorunlarının büyük oranda çözüleceğini,
- Lojistik konusunda yaşanan sorunları ilgili yerlere iletebilmek adına somut verilerle TMO’ya başvuru yapılmasının beklendiğini,
- TMO tarafından ithal edilen ve edilecek mısırların DİİB kapsamında sektöre verilmesinin hukuken mümkün olmadığını,
- TMO’nun 2,2 milyon ton mısır stoğu ile piyasaya girerek çok cazip fiyatlarla satış yaptığını,
- TMO’nun en uzak noktalarındaki mısır stoklarının dahi satılır hale geldiğini,
- TMO stoklarında ödemesi alınmış ancak teslimatı yapılmayan 199 bin ton ve satışı gerçekleşmemiş 100 bin ton olmak üzere yaklaşık 300 bin ton mısır bulunduğunu,
- 118 bin ton mısır ithalat bağlantısının yapıldığını ve bunun 70 bin ton’dan biraz fazla bir kısmının sonuçlandığını,
- Mısır ithalatı için 500 bin ton daha ilave yetki alınacağını ve Mayıs ayı içerisinde getiriliyor olacağını,
- 100 bin ton arpa ithal edilip bunun dağıtıldığını, 300 bin ton daha arpa ithalatı için harekete geçtiklerini,
- Mısır ve arpa konusunda piyasanın düzene kavuşturulacağını ancak sektörün alımlarda çok agresif davranmaması gerektiğini,
- Ekiliş döneminde bu sene normale göre %20-24 daha az yağış alındığını ancak Nisan ayında ise normale göre %20-24 daha fazla yağış alındığını,
- Bu yağışlar dikkate alındığında uzmanlarca bu sene normal hububat rekoltelerine ulaşılacağı yönünde görüş bildirildiğini,
- Arpanın biraz daha hassas bir ürün olması sebebiyle bir miktar kayıp yaşanabileceğini, ancak bunları konuşmak için henüz erken olduğunu,
- 2017-2018 sezonunun alımlar açısından TMO için rahat geçmesinin beklendiğini,
- Arpa, mısır ve buğdayda tavan fiyatları yönetmenin zorluk yaratabileceğini, ancak TMO’nun muhtemel tüm senaryoları düşünerek çalışmalar yaptığını,
- Mısır fiyatlarının bu sene olabilecek en iyi şekilde yönetildiğini ve geçen yıla göre sadece %2 fiyat artışı yapıldığını,
- Rusya ile olan sorunların kısa sürede aşılmasının beklendiğini,
- İthal mısırların ise fiili tüketimlere göre tahsis edileceğini,
- Bir sonraki mısır ithalatında Derince limanına ağırlık verilebileceğini söylemiş ve katılımcılara katılımlarından dolayı teşekkür etmiştir.